طراحی روف گاردن

طراحی روف گاردن یا بام سبز، یعنی ایجاد یک فضا به همراه پوشش گیاهی طبیعی در بام که انواع مختلفی نیز دارد. شما می‌توانید به همراه پوشش گیاهی، عناصر و المان‌های دیگری را نیز برروی بام تعبیه کنید.

این عناصر می‌تواند شامل کف‌سازی بام، ایجاد فلاور باکس یا باغچه، قرار دادن آبنما، تعبیه کردن آلاچیق و یا سایه بان، قرار دادن تجهیزات باربیکیو به همراه میز و صندلی و دیگر تجهیزاتی که برای یک تفریح نیاز دارید را شامل شود.

البته که در برخی از موارد به خواست خود کارفرما استخر، جکوزی و دیگر امکانات نیز تعبیه می‌شود که مراحل اجرایی و دیتیل خاص خودش را دارد که حتما باید رعایت شود و از مصالح متناسب با آن شرایط استفاده شود.

روف گاردن‌ها اصولا روی بام که عملا یک فضای بدون استفاده می‌باشد و استفاده‌ی خاصی از آن نمی‌شود تعبیه می‌شوند که این امر در نقاطی از شهر که ترافیک و تردد زیاد می‌باشد، می‌تواند کمک بزرگی در راستای تمیزی هوا داشته باشد و کمی از آلودگی ناشی از ترافیک را کاهش دهد. همچنین خود این فضا یک محلی برای استراحت و ریلکس کردن می‌باشد.

روف گاردن را می‌توانید بدون توجه به کاربری و عملکرد ساختمان احداث کرد. مثلا در ساختمان‌های اداری و یا تجاری برای گذراندن وقت و یا میل یک چایی فضای بسیار مناسبی می‌باشد که کمی خستگی کارکنان رفع شود.

روف گاردن هم قابل اجرا در خانه‌های ویلایی می‌باشد و هم قابل اجرا در ساختمان‌های آپارتمانی که البته در ساختمان‌های آپارتمانی که شاید توجه کمتری به فضای سبز شود، روف گاردن خیلی بیشتر طرفدار داشته باشد و بیشتر به چشم بیاید. در صورت نیاز به اجرای روف گاردن، بایستی حتما در مراحل طراحی معماری ساختمان خود آن را مدنظر داشته باشید.

انواع روف گاردن

روف گاردن‌ها انواع مختلفی دارند که این تفاوت هم در نوع متریال، هم در المان‌ها و عناصر استفاده شونده و هم در نوع دارا بودن سایه بان و… شامل می‌شود.

برجی از روف گاردن‌ها دور تا دور محصور می‌کنند که این محصور کردن فضا می‌تواند با عناصر مختلفی باشد. مثلا برخی دور تا دور بام را با شیشه‌ محفوظ می‌کنند و برخی دیگر با فلاور باکس های بلند که حکم دیوار را دارد این کار را می‌کنند و برخی دیگر کلا دیوارکشی بلند می‌کنند دور تا دور را که مشرفیت اطراف از روی روف گاردن خذف شود.

اما در مدل‌های دیگر طراحی روف گاردن دور تا دور بام دیوارهای کوتاه اجرا می‌کنند. این دیوارها هم می‌تواند با نرده باشد هم می‌تواند با فلاورباکس‌های کوتاه باشد. البته که با المان‌ها و عناصرهای دیگر نیز قابل اجرا می‌باشد. مانند اجرای شمشاد در اطراف روف گاردن که آن بسته به سلیقه و نظر کارفرما می‌باشد.

نوع دیگر اجرای روف گاردن، احداث استخر در روی بام می‌باشد که می‌تواند هم به صورت سرپوشیده و هم به صورت سرباز باشد. اجرای سرپوشیده‌ی آن به این صورت است که دور تا دور را یا با شیشه و یا با دیگر مصالح مد نظر محفوظ می‌کنند.

از دیگر انواع روف گاردن می‌توان به سرپوشیده بودن و یا روباز بودن خود روف گاردن اشاره کرد که برخی برای روف گاردن خود سقف یا همان سایه‌بان ایجاد می‌کنند. البته که اجرای سایه‌بان متحرک برای روف گاردن یکی از هوشمندانه‌ترین المان‌ها است که در زمان‌های بارندگی و یا زمان‌هایی که تابش آفتاب شدید می‌باشد، می‌توان از سایه‌بان استفاده کرد و یا در زمان‌هایی که هوا آفتابی و مساعد است می‌توان سایه‌بان را کنار زد.

روف گاردن‌ها در نوع متریال و مصالح نیز با یکدیگر تفاوت دارد که آن هم به سلیقه‌ی کارفرما و هم بستگی به مقدار هزینه‌ای دارد که می‌خواهید خرج کنید.

اگر بخواهیم متناسب با پوشش گیاهی که قرار می‌گیرد آن‌ها را دسته‌بندی کنیم به سه دسته‌ی گسترده، متراکم و ترکیبی دسته بندی می‌شود.

روف گاردن گسترده در مواردی اجرا می‌شود که ظرفیت تحمل بار کمی را ساختمان دارا می‌باشد و حداقل تاسیسات به‌ کار می‌رود و عمق پوشش گیاهی باید بسیار کم باشد. همچنین هزینه‌ی اجرای این روف گاردن بسیار کم می‌باشد.

مدل بعدی روف گاردن که متمرکز می‌باشد. روف گاردن متمرکز در ساختمان‌های جدید احداث می‌شود که به علت تنوع بالای پوشش گیاهی نیاز به سیستم آبیاری نوین و دقیقی دارد. این تجهیزات بسیار هزینه‌بر می‌باشد و همچنین نیاز به نگهداری زیادی دارد.

همچنین باید دقت داشت که چون وزن وارده این نوع روف گاردن بالا می‌باشد، تمهیدات و تجهیزات لازم تعبیه گردد تا سازه و سقف آخر ساختمان دچار اختلال و مشکل نشود.

مدل بعدی روف گاردن سیستم ترکیبی می‌باشد که از ترکیب سیستم متمرکز و گسترده می‌باشد. در اجرای این نوع سیستم برای روف گاردن حتما باید بارهای وارده بر ساختمان محاسبه شود. زیرا در این سیستم بار زیادی بر ساختمان از سمت بام وارد می‌شود.

مصالح و تجهیزات روف گاردن

همانطور که گفته شد، مصالحی که در طراحی روف گاردن مورد استفاده قرار می‌گیرد، متناسب با بودجه و سلیقه‌ی کارفرما می‌باشد و این المان‌ها و مصالح می‌تواند متفاوت باشد.

مصالحی که برای کف روف گاردن می‌توان استفاده کرد شامل متریال زیر می‌باشد:

1. می‌توان کف را با سنگ ریزه پر کرد که از راحت‌ترین مصالح برای کف در اجرا می‌باشد.
2. موزاییک یکی دیگر از مصالح مورد استفاده برای کف روف گاردن می‌باشد.
3. ترموود یکی دیگر از مصالحی است که بسیار زیبا است و خیلی جلوه‌ی فضا و محیط شما را بالا می‌برد.
4. از دیگر المان‌هایی که برای کف روف گاردن استفاده می‌شود چمن و یا پوشش‌های گیاهی است.

باید در نظر داشته که خاکی که برای روف گاردن استفاده می‌کنید باید قابلیت بالای جذب آب را داشته باشد و همچنین سبک باشد تا در سازه‌ی ساختمان اختلال و اشکالی ایجاد نکند.

همچنین از دیگر ویژگی‌هایی که باید خاک روف گاردن دارا باشد مواد مغذی گیاهان می‌باشد. از این جهت که نمی‌شود مرتب خاک را عوض کرد و یا به طور مداوم کود و یا مواد شیمیایی به گیاهان داد، باید از خاکی استفاده کرد که داخل خود آن مواد مغذی داخلش وجود داشته باشد.

مصالحی که برای بدنه‌ی روف گاردن استفاده می‌شود هم جنس‌های مختلفی دارد که به شرح زیر است:

1. استفاده از سنگ
2. استفاده از ترموود
3. استفاده از نرده‌های آهنی و چوبی
4. گاها برای مقاومت و ماندگاری بیشتر از سیمان سفید نیز استفاده می‌شود.

یکسری مواردی هست که باید در اجرا و طراحی روف گاردن رعایت شود که شامل موارد زیر می‌شود:

1. حتما باید زمین روف گاردن زهکشی شده باشد. در مواردی که نباید آب به قسمت‌های زیرین نفوذ کند، با اجرای زهکش از آن جلوگیری می‌شود، مخصوصا در روف گاردن که نباید آب به لایه‌ی زیرین عبور کند که مشکلی برای سقف واحد زیرین پیش نیاید حتما باید عملیات زهکش انجام شود.
   به این عملیات جلوگیری از عبور آب عملیات ایزولاسیون می‌گویند که با مصالح مختلفی این کار قابل اجراست. با این حال مقداری از آب‌ها همچنان باقی می‌ماند که به وسیله‌ی آب راه، کانال آب و ناودان و… می‌توان این مشکل را حل کرد.
2. خاک مخصوص که خودش دارای مواد مغذی باشد که هربار نیاز به مواد شیمیایی و رسیدگی نباشد.
3. تا حد ممکن باید دقت داشت که سقف سنگین نشود.
4. باید توجه داشت که در اجرای آلاچیق نمی‌توان از آلاچیق‌های معمولی استفاده کرد و حتما باید آلاچیقی باشد که به زمین پانچ شود که در زمان باد و طوفان مشکلی برای آن به وجود نیاید و حرکتی نکند.
5. لایه‌ی دیگری در که در زیرسازی روف گاردن قرار می‌گیرد، لایه‌ی صافی می‌باشد.
   از آن‌جایی که وظیفه‌ی این لایه این است که آب را روی خودش نگهدارد تا از نفوذ به قسمت‌های زیرین جلوگیری شود، پس تجمع آب هم اتفاق می‌افتد که این تجمع باعث خراب شدن ریشه‌های گیاهان می‌شود. پس وظیفه‌ی لایه‌ی صافی این است که ریشه‌ی گیاهان به قسمت تجمع آب نرسد تا ریشه‌ی آن‌ها خراب نشود.

روش‌های اجرای روف گاردن

اولین مرحله‌ای که در اجرای روف گاردن انجام می‌شود، زیرسازی است که مهمترین بخش در اجرای روف گاردن است. در اجرای عملیات کف سازی و زیرسازی باید دقت داشت که سنگین نشود و مقدار باری که اعمال می‌شود، اختلالی در ساختمان ایجاد نکند.

در مرحله‌ی بعدی اجرای روف گاردن نوبت به اجرا و عبور تأسیسات می‌رسد که شامل تعبیه راه آب‌ها و ناودان‌ها می‌شود. همچنین عبور لوله‌های آبیاری و درصورت داشتن مه پاش، تعبیه کردن شلنگ‌های مخصوص و… می‌باشد. در این مرحله اگر باربیکیو دارید یا نورپردازی دارد، باید تاسیسات آن در زیرسازی تعبیه شود.

در مرحله‌ی بعدی شما می‌توانید طبق نقشه‌های طراحی روف گاردن که قبلا انجام شده است، فلاورباکس‌هایتان را اجرا کنید و سوراخ‌ها و راه آب‌های موردنیاز را نیز تعبیه کنید.

در مراحل بعدی می‌توانید آلاچیق و یا دیگر تجهیزاتی که دارید مانند باربیکیو و… را برروی زمین نصب کنید.

مزایا و معایب روف گاردن

از مزایای طراحی روف گاردن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. روف گاردن می‌تواند به عنوان عایق صوتی عمل کند.
2. روف گاردن می‌تواند به عنوان عایق حرارتی عمل کند.
3. روف گاردن می‌تواند به عنوان عایق رطوبتی عمل کند.
4. ظرفیت گرمایی بام با وجود روف گاردن بالاتر می‌رود.
5. استفاده‌ی مفید از یک فضای مرده
6. کاهش آلودگی محیط و هوا و کاهش دی اکسید کربن
7. زیبا سازی شهر

از معایب طراحی روف گاردن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. یکی از معایب روف گاردن این است که اگر به بارهای وارده توجه نکنید شاید باعث بروز مشکلاتی شود.
2. هزینه‌های اضافی از بابت آب مصرفی بابت آبیاری گیاهان
3. هزینه‌ی اضافی از بابت اجرا

در کل روف گاردن معایب زیادی ندارد اما نیاز به نگهداری بسیار زیادی دارد. همچنین میزان وزنی که به سقف وارد می‌شود باید پیش‌بینی شده باشد، در غیر این صورت سقف نشست می‌کند.

هزینه‌های اجرای روف گاردن

هزینه‌های طراحی روف گاردن به عوامل زیادی بستگی دارد که باید بررسی شود. این عوامل شامل گیاهانی که استفاده می‌شود، متریال و مصالحی که استفاده می‌کنید، نوع روف گاردن و زیرسازی که انجام می‌شود و تجهیزاتی که تامین می‌کنید بستگی دارد.

شما برای برآورد هزینه‌ها می‌توانید با مشاورین طراح مچموعه ما مشورت کنید و از راهنمایی‌های آن‌ها استفاده کنید.

طراحی حیاط منزل و ویلا و باغ

یکسری عناصر در طراحی حیاط و باغ وجود دارد که شامل موارد زیر می‌باشد:

1. استخر، حوض و یا یک عنصری که در آن آب وجود داشته باشد
2. عمارت یا کاخی که در باغ وجود دارد (اصولا به این بنای داخل فضای باغ کوشک هم گفته می‌شود)
3. دیوار های بلند در اطراف باغ که باغ را محصور و احاطه کرده است و باعث حفظ حریم آن می‌شود.
4. رعایت تعادل و تقارن و یا نظم در طراحی باغ
5. دارای سلسله مراتب و نظم و پیروی از یک اصول خاص
6. استفاده از خطوط صاف، منحنی و یا شکسته در طراحی (محدودیتی ندارد)
7. استفاده از گیاهان بومی هر منطقه
8. توجه به اقلیم و طراحی بر اساس شرایط آب و هوایی

نورپردازی محوطه و روف گاردن

اصولا نوع نورپردازی که در روشنایی روف گاردن استفاده می‌شود از نوع لامپ LED می‌باشد. یکی از مهمترین این موارد این است که حتما لامپ یا تجهیزات روشنایی که استفاده می‌کنید، باید ضد آب باشد که چه زمان‌های بارندگی و چه زمان‌های شست و شو و آبریزی اتصالی نکند و خطری جان افراد را تهدید نکند.

باید توجه داشت که نورپردازی روف گاردن باید به شکلی باشد که فضای مبهم و ترسناکی وجود نداشته باشد. با ایجاد روشنایی در هر فضا و واضح کردن هر نقطه می‌توان رعب و وحشت آن فضا را از بین برد. نورپردازی روی دیوار‌های دور تا دور محوطه یکی از راهکارهای از بین بردن فضاهای مبهم و تاریک است که به علاوه‌ی آن نقش زیادی در زیبایی محوطه‌ی روف گاردن شما دارد.

یکی دیگر از فضاهایی که نورپردازی آن در زیبایی طراحی روف گاردن شما بسیار تاثیرگذار است، نورپردازی درختان است که هم می‌توان دور تا دور آن‌ها را روی زمین نورپردازی کنید و هم می‌توانید لابه‌لا‌ی درختان از ریسه‌های نوری استفاده کنید که زیبایی محوط‌ی شما را چند برابر می‌کند.

البته که از این ریسه‌ها در جاهای مختلفی می‌توان استفاده کرد مثلا برای داخل و دور تا دور آلاچیق و اطراف نیمکت‌ها و… می‌توان استفاده کرد.

یکی دیگر از تجهیزاتی که می‌توان از آن به عنوان روشنایی در محوطه استفاده کرد پرژکتور است. البته باید توجه داشت که نباید در نورپردازی زیاده روی کنید چرا که به علاوه‌ی هزینه اضافی که برای شما در پیش دارد، حتی می‌تواند به جای زیبایی فضای شما را غیر قابل تحمل کند.

نتیجه گیری

باید در نظر داشت که اگر قصد زیباسازی محوطه روف گاردنتان را داری،د می‌توانید با استفاده از آبنما در فضا به زیبایی باغتان بیفزایید. همچنین باید بدانید که تأثیر فضای سبز بر زندگی انسان‌ها بسیار مهم است و رابطه‌ی مستقیمی با سلامتی انسان و محیط زیست دارد.

از آنجایی که با بالا رفتن جمعیت مجبور به بالا بردن سطح تراکم ساختمان‌ها می‌شویم، به باغ سازی و فضای سبز کمتر توجه می‎‌شود و از این رو باعث آلودگی هوا و به خطر افتادن محیط زیست می‌شود. اما شما با طراحی روف گاردن‌ها و ایجاد فضاهای سبز می‌توانید کمی از این آلودگی را به سهم خودتان کاهش دهید.

لازم به ذکر است که شاید با توجه به کوچکترین جزئیات شما می‌توانید زیبایی زیادی را به محوطه‌ی باغ خود بیفزایید. فقط باید توجه داشته باشید که این کار به طور اصولی انجام شود تا نتیجه عکس به جا نگذارد. شما برای این کار می‌توانید با طراحان و مشاوران معمار مجموعه ما مشورت کنید و از آن‌ها کمک بگیرید.