طراحی معماری یکی از اولین مراحل شروع روند ساخت هر پروژه ساختمانی است. برای این که به یک فضا و یک مکان معنا و مفهوم بدهید، آن فضا نیاز به طراحی دارد و این طراحی با دیوار چینی و تقسیم بندی فضاها به وجود می‌آید.
حال باید بدانید که در زمینه و رشته‌های مهندسی یک دنیای بی انتهایی وجود دارد. مخصوصا در رابطه با رشته و حیطه کاری مهندس معمار، که کارهایی که مهندسین معمار انجام می‌دهند، خیلی متنوع و گسترده است.
از نمونه کارهایی که یک مهندس معمار انجام می‌دهد می‌توان به طراحی پلان‌های فاز یک، طراحی پلان‌های فاز دو، طراحی نما، طراحی‌های سه بعدی از کل ساختمان و از کل فضاهای داخلی و… می‌باشد. هرچه مهندس معمار با تجربه‌تر و کارکرده‌تر باشد، می‌تواند شما را به هدف و نتیجه‌ی مطلوب‌تر برساند.
اولین مرحله و شاید مهمترین مرحله در طراحی معماری یک ساختمان طراحی پلان‌های آن است. طراحی پلان انواع مختلفی دارد که شما باید متناسب با سلیقه‌ی کارفرما، نوع متراژ زمین، کاربری ملک و… تشخیص دهید که چه نوع طراحی پلانی مناسب ملک مورد نظر می‌باشد.
مثلا اگر کارفرما می‌خواهد که در هر طبقه یک طرح جداگانه داشته باشد در این صورت طراحی پلان شما از بابت این که داکت‌ها یکجا قرار نمی‌گیرد در همه‌ی طبقات دچار یکسری چالش می‌شود که شما باید به رفع آن‌ها بپردازید. یا شما بسته به متراژ ملک می‌توانید پلان یک واحده و یا دو واحده و حتی چند واحده طراحی کنید.
طراحی نقشه معماری
شما باید با توجه به سلیقه‌ی کارفرما پلان را یا به صورت بسته و یا به صورت باز طراحی کنید که این بسته به سلیقه‌ی کارفرما است. البته باید در نظر داشته باشید که در طراحی پلان بسته نباید متراژ ملک شما خیلی پایین باشد و حتما مطمئن شوید که متراژ لازم از بابت طراحی پلان باز را دارا هستید.
در مرحله بعدی طراحی معماری که دیوار چینی شما انجام شد و کلیت فضاهای شما تایید شما شما باید پلان را مبلمان کنید. پلان مبلمان پلانی است که زمانی که کلیت نقشه‌ی شما مورد تایید کارفرما قرار می‌گیرد، برای درک بهتر از فضاها، مهندس معمار آن‌ها را مبلمان می‌کند.
طراحی پلان مدل بسته
در پلان مبلمان محل قرارگیری وسایلی همچون تخت خواب‌ها در اتاق‌ها، دوشویی و توالت‌ها داخل سرویس‌ها، محل قرارگیری مبل‌ها در سالن و نشیمن، محل قرارگیری یخچال، ماشین لباسشویی و… دیگر اجزای مربوط به آشپزخانه، در طراحی آشپزخانه و در کل در پلان مبلمان هر اجزایی که در فضاها قرار می‌گیرد جانمایی آن‌ها مشخص می‌شود. پلان‌های مبلمان جهت درک بهتر نقشه‌ها و همچنین فضاها می‌باشد.
پلان فاز یک
زمانی که پلان‌های شما توسط شهرداری و کارفرما تایید شد شما باید یکسری پلان‌های فاز یک و فاز دو به کارفرما تحویل دهید که در هرکدام جزئیات مشخصی را نشان می‌دهد.
در رابطه با پلان‌های فاز یک جزئیاتی که نشان داده می‌شود شامل سایت پلان یا پلان موقعیت که شامل ابعاد دقیق کلی دورتا دور زمین، مشخص کردن دقیق زوایای زمین، مشخص کردن گذرهای اطراف به همراه ابعاد گذرها، مشخص کردن فضای سبز داخل ساختمان و خارج از ساختمان، مشخص کردن علامت شمال می‌شود.
طراحی پلان فاز یک معماری
همچنین در این پلان‌ها مشخصات دقیق مشاعات که شامل ابعاد دقیق هر بخش، عرض راه پله‌ها، ابعاد دقیق آسانسور، سیرکولاسیون حرکتی و دسترسی‌ها به خارج از ساختمان و طبقات و حیاط، ارتفاع طبقات شامل طول راه پله‌ها، ارتفاع راه پله‌ها، ارتفاع کل ساختمان و ارتفاع هر طبقه به طور جداگانه درج می‌شود.
تمامی پلان‌هایی که قرار است اجرا شود، شیت نما و برش‌‌ها به همراه ابعاد دقیق و پلان طبقات شامل پلان زیرزمین، پلان طبقه همکف، درصورتی که طبقات به صورت تیپ طراحی شده است پلان تیپ طبقات و در صورتی که متفاوت است پلان جداگانه هر طبقه که این پلان‌ها یکبار به طور جداگانه فقط باید اندازه گذاری داشته باشد.
علاوه بر این، یکسری پلان جدا که فقط مبلمان شده باشد، پلان خر پشته، پلان شیب بندی بام و همچنین در صورت نیاز یا تهیه‌ی پرسپکتیو و سه بعدی کردن فضاها و یا ساخت ماکت که البته با پیشرفت نرم‌افزارها دیگر ساخت ماکت رایج و مرسوم نمی‌باشد و طراحان و مهندسین ترجیح می‌دهند که با افزارهایی مانند رویت و اتوکد و 3D مکس این کار را انجام دهند نیز باید در نقشه‌های فاز یک مشخص شود.
پلان‌های فاز یک با اینکه در مقایسه با پلان‌های معمولی دارای جزئیات بیشتری هستند، اما در مقایسه با پلان‌های فاز دو دارای جزئیات کمتر و اطلاعات محدودتری هستند.
پلان فاز دو
اگر بخواهیم به طور کلی نقشه‌های فاز دو را تعریف کنیم، این نقشه‌ها، نقشه‌های اجرایی هستند. در این نقشه‌ها تمامی جزئیات اجرایی ساختمان شما وجود دارد که شامل ابعاد دقیق ستون‌ها، نوع فونداسیون، جنس و مصالح مورد استفاده در دیوارها، مصالح و متریال مورد استفاده در کف، می‌شود.
علاوه بر این، حنس تمامی مصالح و متریالی که در ساختمان استفاده می‌شود اعم از نوع در و پنجره، مصالح مورد استفاده در اجرای دیوار و همچنین مصالحی که بر جداره‌ی خارجی دیوار استفاده می‌شود، پلان بزرگنمایی برخی از فضاها و همچنین محل نصب سیستم‌های روشنایی و عبور داکت‌ها و لوله‌های تأسیساتی را مشخص می‌کنند. همچنین در این نقشه‌ها نوع سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی مشخص می‌شود.
طراحی نقشه های معماری فاز دو
از دیگر مواردی که در پلان‌های فاز دو مشخص می‌شود، می‌توان به گزینه‌های زیر اشاره کرد:
پلان تیرریزی
جدول نازک‌کاری
وال سکشن
آکس‌بندی ستون‌ها و اندازه‌گذاری آن‌ها
مشخص کردن ابعاد موزائیک‌ها مثلا (30*30)
نمایش کدهای ارتفاعی در هر فضا
مشخص نمودن حیاط سازی و لند اسکیپ
طراحی معماری – لند اسکیپ
سؤالات خود در زمینه طراحی معماری را از کارشناسان ما بپرسید
گاهی اوقات، کارفرما از شما درخواست پلان‌های سه بعدی را دارد. پلان‌های سه بعدی اصولا فقط به درخواست کارفرما طراحی و تهیه می‌شود که برای درک بهتر فضاهای داخلی انجام می‌شود.
پلان‌های سه بعدی زمانی طراحی می‌شود که پلان‌های معماری دو بعدی به طور کامل طراحی و تایید شده باشد که در آن صورت مطابق با نقشه‌های دو بعدی، به صورت سه بعدی طراحی می‌شود. در پلان‌های سه بعدی عرصه‌بندی‌ها، ارتباط بین فضاها و مبلمانی که در فضاها قرار می‌گیرد، خیلی واضح‌تر، زیباتر و قابل درک‌تر نمایش داده می‌شود.
طراحی پلان سه بعدی
گاها هزینه‌های طراحی کردن به صورت سه بعدی کمی بالا می‌باشد و از آنجایی که در چهار دسته نقشه‌های اصلی (نقشه‌های تأسیسات، نقشه‌های مکانیک، نقشه‌های معماری و نقشه‌های سازه) قرار نمی‌گیرد پس هر کارفرمایی درخواست پلان‌های سه بعدی را ندارد.
البته که سه بعدی کردن فقط مختص به فضاهای داخلی نیست و کلیت یک ساختمان را نیز می‌توان سه بعدی کرد که در آن نوع مصالح و طراحی نما را مشخص می‌کنند.
طراحی نما
ظاهر و نمای ساختمان یکی از مهمترین بخش‌های ساختمان است که در جذب و جلب توجه کارفرما و مشتری بسیار تاثیرگذار است زیرا در اولین مرحله، اولین چیزی که به چشم می‌خورد، ظاهر یا همان نمای ساختمان است.
در گذشته خیلی توجه چندانی به نماهای ساختمان نمی‌کردند و اصولا به صورت تمام آجر آن را اجرا می‌کردند. اما به مرور زمان توجه ویژه‌ای به اجرا و طراحی نماها شد، که هم در فروش ساختمان‌ها خیلی تاثیر داشت و هم در زیبایی شهر تاثیرگذار بود و باعث زیبا شدن منظر شهری شد.
البته دیگر کاربری که نما دارد این است که مانند پوسته‌ای بر روی ساختمان است که از ساختمان در برابر انواع شرایط جوی مانند باد و باران و… حفاظت می‌کند و همچنین در برابر سرما و گرما مانند یک عایق حرارتی عمل می‌کند و حتی به عنوان عایق صوتی نیز به حساب می‌آید.
حال برای اینکه شما نمایی داشته باشید که بتواند تاثیرگذار باشد باید مواردی را رعایت کنید که این عوامل شامل جنس مصالحی است که استفاده می‌شود (البته بستگی به آب و هوای منطقه نیز دارد)، همچنین رنگ مصالح و… نیز مهم می‌باشد.
اگر به طور کلی بخواهیم به مصالح نما بپردازیم، عمده مصالحی که در نمای ساختمان‌ها تا به الان استفاده می‌شده، آجر بوده اما امروزه آجر را با دیگر مصالحی همچون سنگ، چوب و غیره ترکیب و ادغام می‌کنند و نتیجه مطلوبی هم دارد.
طراحی معماری و نما
طراحی نما ضوابطی دارد که حتما باید رعایت شود و به تاییدیه شهرداری و یا تاییدیه سیما و منظر شهری برسد. در صورتی که ملک شما واقع در گذرهای فرعی و کوچه‌ها باشد، نمای شما باید به تاییدیه شهرداری منطقه شما برسد و زمانی که ملک شما واقع در گذر اصلی باشد باید به تأییدیه سیما و منظر شهری برسد.
از دیگر عواملی که هنگام طراحی نما باید به آن توجه کرد، منطقه‌ای است که در آن طراحی می‌کنید. مثلا نمای ساختمان شما اگر در بافت تاریخی باشد نوع طرح آن با محدوده‌ای که جز بافت تاریخی نمی‌باشد، متفاوت است و در بافت‌های تاریخی شما نمی‌توانید هر سبک نمایی را اجرا کنید.
به طور مثال اجرای نماهای کلاسیک و رومی در بافت‌های تاریخی ممنوع می‌باشد و نباید از مصالحی مثل سنگ و یا کامپوزیت استفاده کرد و باید عمده مصالحی که در منطقه بافت تاریخی استفاده می‌شود، آجر باشد.
طراحی معماری و نما
علاوه بر این، طراحی نما در هر شهر نیز متفاوت می‌باشد و برای طراحی نیازمند هستید که به ضوابط هر شهر آشنایی داشته باشید.
برای تشخیص سلیقه و سبک مورد علاقه خود در طراحی معماری بر روی دکمه مقابل کلیک کنید
در آخر شما زمانی به نتیجه مطلوب در کار خود می‌رسید که طراحی معماری شما در همه‌ی موارد مورد پسند کارفرما باشد و رضایت کافی از طرح شما را داشته باشد. در این صورت است که شما به نتیجه مطلوب و هدف نهایی رسیده‌اید و در اصل هدف از طراحی داخلی و طراحی معماری بهبود عملکرد فیزیکی و روانی یا به زبان ساده ایجاد فضایی سرشار از آرامش و راحتی برای افراد استفاده کننده از آن فضاست.
آیا تمامی مراحل طراحی معماری نیاز به تأیید سازمان‌ها و ارگان‌های مربوطه دارند؟
از آنجایی که در هر زمینه از مراحل طراحی معماری ضوابط خاصی وجود دارد، سازمان‌هایی مانند اداره شهرسازی، شهرداری و … بایستی مراحل مختلف را تحت نظارت داشته باشند.
آیا تمامی مراحل طراحی معماری توسط یک مهندس معمار انجام می‌شود؟
با اینکه از لحاظ فنی هیچ محدودیتی برای این موضوع وجود نداشته و یک مهندس معمار می‌تواند تمامی مراحل طراحی معماری را انجام دهد، اما بهتر است برای هر مرحله از افراد متخصص در هر زمینه استفاده شود.
طراحی معماری از چه مرحله‌ای آغاز می‌شود؟
مرحله اول در طراحی معماری هر ساختمان، طراحی پلان‌های فاز یک است که در آن مشخصات و ابعاد کلی ساختمان مشخص می‌شود.
